Sinds de crisis van 2008 is het aandeel van lonen in het nationaal inkomen relatief laag. Vooral zzp’ers zouden het aandeel van lonen in het nationale inkomen drukken.
Dat concludeert De Nederlandsche Bank (DNB) op basis van een nieuwe berekening van de zogenoemde arbeidsinkomensquote.
De arbeidsinkomensquote is het deel van het nationaal inkomen dat toekomt aan de beloning van arbeid. Daaronder vallen zowel lonen van werknemers als de beloning van zelfstandigen. Historische vloeit ruim driekwart van de inkomenskoek naar lonen.
De productiefactor kapitaal (winsten, rente-inkomsten) is goed voor iets minder dan een kwart van het nationale inkomen.
Lonen onder druk
Onder economen is echter veel discussie over de berekening van de arbeidsinkomensquote. In de klassieke variant wordt aan zelfstandigen een beloning toegerekend die gelijk is aan het gemiddelde van werknemers.
Maar de laatste jaren lijkt dat niet op te gaan, omdat de inkomens van zelfstandigen zonder personeel (zzp'ers) relatief zwaar zijn getroffen door de economische crisis.
Economen van DNB hebben een alternatieve berekening gemaakt van de arbeidsinkomensquote, op basis van een maatstaf die de inkomsten van zzp'ers beter zou weergeven. Het resultaat is te zien in onderstaande grafiek.
(klik voor uitvergroting)
De conclusie is dat de loondruk onder zzp'ers de totale arbeidsinkomensquote onder het historische gemiddelde heeft geduwd.
De eenvoudige gevolgtrekking is dat een groter deel van het nationale inkomen naar 'winsten' vloeit. Maar daar kun je veel kanten mee op. Zo is er een groot verschil tussen bijvoorbeeld het binnenlandse MKB, dat de afgelopen jaren niet makkelijk heeft gehad, en exportbedrijven en multinationals die er een stuk beter voorstaan.
De verschillen tussen sectoren zijn ook belangrijk voor de vraag of er in algemene zin ruimte is voor loonstijgingen, of dat dit sterk afhankelijk is van de gezondheid van een bedrijfstak.
FNV eist betere betaling werknemers
De FNV heeft z'n conclusie al wel getrokken. De onderbetaling van werknemers en zzp'ers moet stoppen, stelt de vakbond in een reactie.
,,Voor grote bedrijven en vermogenden is de crisis al lang voorbij'', zei FNV-vicevoorzitter Gijs van Dijk donderdag. Het is volgens hem nu tijd ook de mensen die het werk doen, meeprofiteren en hogere beloning krijgen. De bal ligt ook bij de overheid, benadrukte hij. ,,Het is nu veel te makkelijk voor werkgevers om een slaatje te slaan uit de fiscale voordelen van zzp'ers.''
De vakbond krijgt overigens deels steun van DNB-president Klaas Knot. Die zei onlangs al dat hij ruimte zag voor hogere lonen. ,,De grote bedrijven zitten goed bij kas en de economie trekt aan. Na jaren is er daarom weer ruimte voor koopkrachtverbetering'', aldus Knot eerder deze maand.
Oeps! We konden je formulier niet vinden.
Bron: Z24/ANP
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl